Opis >> Anatomia / Sekcja

Anatomia

Zdjęcia: Piotr Kołodziejczak - wszelkie prawa zastrzeżone ©

Budowa zewnętrzna:

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXx

Powyższe zdjęcie dzięki uprzejmości Wikipedii

Głowa

Pyski legwanów są duże i otoczone masą mięśniową, mogącą wywierać niezwykle silny uścisk. Obecność ostrych jak brzytwa zębów pleurodontycznych sprawia, że pysk legwana może stać się groźną bronią. Nozdrza, oprócz funkcji oczywistych, spełniają rolę wydalniczą dla nadmiaru soli, która poprzez kichnięcia zostaje usunięta z organizmu. Para uszu, przypomina duże łuski. W rzeczywistości są to uzewnętrznione błony bębenkowe. U legwana oprócz pary oczu, występuje tzw. oko ciemieniowe. Narząd ten ma kilka funkcji, m.in. wspiera termoregulację. Ponieważ jest połączony z siatkówką, spełnia również funkcję detektora ruchu poza kątem widzenia. W naturze, ten system „wczesnego ostrzegania” pomaga podejmować błyskawiczną ucieczkę przed zagrożeniem nadchodzącym z góry (np. ptaki drapieżne: harpie, orły, itp.).

Pod uszami można zaobserwować dwie symetryczne łuski policzkowe (subtympanic scales), które oprócz walorów ozdobnych posiadają funkcje mimetyczne. W sytuacji zagrożenia, legwan zielony eksponuje swoje podgardle (łałok), podnosi głowę ku górze i energicznie potrząsa (lub kiwa) głową. Dzięki takiej prezentacji, agresor odnosi wrażenie, że ma do czynienia z przeciwnikiem większym i bardziej zdeterminowanym. Podobne zachowania mają miejsce również podczas okresu godów i wiążą się z zaproszeniem samicy do kopulacji. Podgardle ma jeszcze jedną istotną funkcję. Ponieważ jest bardzo dobrze ukrwione ułatwia szybką regulację temperatury podczas kąpieli słonecznych. Duża powierzchnia płata podgardłowego pozwala znacznie szybciej osiągnąć optymalną temperaturę krwi.

Kolce nie spełniają żadnych istotnych funkcji poza ozdobnymi. Biegną przez całą długość ciała począwszy od karku i dzielimy je na kolce karku, kolce grzbietowe oraz kolce ogonowe. U osobników z niektórych rejonów siedliskowych kolce występują także na czubku pyska. Kiedyś uważano je za osobny podgatunek (rhinolopha), jednak znaczna część naukowców odeszła od tego podziału (zobacz: Systematyka).

Tułów i kończyny

Kończyny legwanów są bardzo dobrze umięśnione. Dobrze rozbudowana jest szczególnie część udowa. Na jej wewnętrznej stronie znajdują się gruczoły, zwane porami udowymi. U samców są one lepiej uwydatnione i wydzielają znaczne ilości woskowatej substancji feromonalnej. Palce są długie, chude, sprawiające wrażenie niezwykle delikatnych. Tylna kończyna posiada dwa charakterystyczne, dłuższe od innych palce, które ułatwiają legwanom wspinaczkę i utrzymywanie się na pionowych powierzchniach. Wszystkie palce zakończone są ostrymi hakowatymi pazurami, będącymi zmorą większości hodowców. Ze względów bezpieczeństwa, przy kontaktach z legwanem, powinno się używać rękawic chroniących przed głębokimi ranami zadanymi pazurami. Ponieważ na pazurach oraz pod nimi znajdują się znaczne ilości brudu, m.in. fekaliów, rany goją się długo, a blizna pozostaje nawet przez wiele lat. Niektóre źródła podają sposoby na ich przycinanie ale nie polecam nikomu tego robić ze względu na łatwą możliwość uszkodzenia tkanki, co mogłoby sprawić duży ból i infekcję.

Od spodu, u nasady ogona znajduje się szczelina, zwana kloaką. Oprócz funkcji otworu defekacyjnego, spełnia także rolę otworu kopulacyjnego.

Ogon

Ogon legwana zielonego stanowi około 2/3 długości całego ciała i ma niezwykle istotne znaczenie. Uraz mechaniczny powodujący utratę jego znacznej części, z reguły w naturze oznacza wyrok śmierci. Długi umięśniony ogon pomaga jaszczurce w utrzymywaniu równowagi podczas balansowania w wysokich partiach konarów drzew. Poza tym, w razie szybkiej ucieczki ułatwia nagłe zmiany kierunku przemieszczania. W przypadku zagrożenia oraz walk godowych, ogon potrafi przeistoczyć się w groźną broń. Silne uderzenie można porównać do uderzenia bicza, co z pewnością ostudza zapał agresora. W wodzie ogon stanowi doskonałe źródło napędu. Szybkie, naprzemienne skurcze pomagają rozwinąć znaczne prędkości.
Z racji swojej swojej budowy, ogon legwana zielonego, w szczególności w okresie intensywnego wzrostu, jest narażony na uszkodzenia. Samoistne odrzucenie ogona (autotomia) u tego gatunku jest zjawiskiem niezwykle rzadkim, choć możliwym.

JASZCZURKI I ICH "PROBLEMY OGONOWE"

Skóra, jak u reszty gadów pokryta jest łuskami. Proces rozdzielenia się starego i utwardzenia nowego naskórka rozłożony jest w czasie i nie następuje jednolicie, jak np. u węży i gekonów. Tuż przed wylinką skóra przybiera sino matowy kolor. Płaty wylinki schodzą partiami z różnych fragmentów ciała, co może następować często i błyskawicznie (maluchy) lub trwać nawet kilka tygodni w przypadku starszych osobników. Jest to proces całkowicie normalny, świadczący o wzroście gada.

Budowa wewnętrzna:

W TRAKCIE PRZYGOTOWANIA!